Femme Hammer van het Fort van Hoofddorp

De verborgen schat van Hoofddorp

Femme, wat is jouw link met Haarlemmermeer?  

Ik kwam op mijn 12e in Haarlemmermeer wonen. Ik heb als kind jarenlang muziekles gehad in het gebouwtje naast het fort en fietste er altijd langs. Het fort intrigeerde mij direct. Er viel mij al snel iets op. Hier in de omgeving kon je wel een kerk of een molen binnen lopen waar iets werd uitgelegd over de geschiedenis van zo’n plek. Zoals foto’s van de verplaatsing van Korenmolen de Eersteling. Maar bij het fort kon je niet naar binnen. Het fort was dicht en zag er niet uitnodigend uit. 
 

Vele jaren later, toen mijn eigen kinderen op school zaten en de avondvierdaagse vierden, liepen we langs het fort. Maar geen van de kinderen wist wat het was. Er gingen verhalen rond waarin werd aangenomen dat het fort vroeger een ruïne, een kasteel of zelfs een bunker is geweest. Het fascineerde mij dat niemand echt wist wat het was. 
 

Hoe ben je uiteindelijk aan de slag gegaan bij het Fort van Hoofddorp?  

Ik heb jarenlang als theaterproducent gewerkt en ben onderwijskundige. Ik kreeg het idee om mijn kennis te combineren en zo het fort open te stellen voor het publiek. Op die manier zouden mensen iets kunnen leren over hun eigen lokale geschiedenis. En dat is gelukt: onze doelgroep kan nu zelf ervaren op wat voor bijzondere plek ze wonen. 

Hoe is het fort ontwikkeld tot wat het nu is? 

Ik ben met mijn plan naar de gemeente gegaan. Hier kwam ik erachter dat de ambitie er al was om het fort te renoveren. Vervolgens vroeg ik mijn goede vriend, architect Serge Schoemaker, om een schets van het idee te maken. Uiteindelijk werd dit een ontwerp voor het hele forteiland, gebouw en landschap. Passend bij mijn visie voor het gebruik, maar ook bij de openstelling voor het publiek.
 

In 2014 hebben we een haalbaarheidsonderzoek gedaan en zijn we begonnen met de financiering. In 2016 hebben we Stichting Fort van Hoofddorp opgericht en in 2018 zijn we gestart met de renovatie. In 2020 mochten we onze deuren officieel openen. 
 

Wat valt er tegenwoordig allemaal te beleven in het Fort van Hoofddorp? 

De binnenruimtes worden voor 70% verhuurd aan horecaondernemer Fort NOXX. Zij hebben de bovenverdieping met het restaurant, een vergaderruimte en een feestzaal. Beneden hebben ze een kleine bar en ook nog twee terrassen. Eén op het voorplein en eentje in de Wilde Tuin, bovenop het eiland. 
 

Daarnaast zijn twee kantoorruimtes in gebruik door adviesbureau RedFoxBlue. Ook zijn er algemene ruimtes, zoals de keelkazemat, waar nu bijvoorbeeld een fototentoonstelling is. Bovenop het fort is een intiem openluchttheater. In samenwerking met andere lokale partijen organiseren wij hier de programmering voor. Ook kunnen ondernemers en inwoners de ruimte op aanvraag gebruiken. 

De rode draad die door het concept loopt, is het besef dat het fort van ons allemaal is en zo ook gebruikt kan worden. Dus ook door de inwoners en ondernemers van Haarlemmermeer. 
 

Wat staat er zoal op de planning voor de komende tijd? 

In de zomer wordt er weer een weekend met openluchtconcert Duyck in het Fort georganiseerd. Daarnaast verschillende zomerconcerten waaronder met Meer Jazz. Geïnteresseerde bezoekers kunnen onze agenda in de gaten houden.  
 

Ook organiseren wij elke eerste zaterdag van de maand een rondleiding door het fort. Ook kunnen er rondleidingen op aanvraag worden gedaan. Teambuilding activiteiten doen wij ook op afspraak. Zoals het eilandspel voor groepen waar je spelenderwijs de historie van het fort mee ontdekt.  

Wat maakt jouw bedrijf uniek in Haarlemmermeer? 

Het Fort van Hoofddorp is als fort uit de Stelling van Amsterdam uniek omdat het uit twee verdiepingen bestaat. Dit is zo gekomen vanwege de ligging ten opzichte van de dijk. Om over de dijk heen te kunnen observeren, heeft dit fort een extra verdieping gekregen.  
 

De caponnière – een verdedigingsmechaniek aan de voorzijde van het fort – is nog intact. En het fort heeft 2 hefkoepelgebouwen waar je binnendoor nog kunt komen. De gang naar de caponnière toe is gesloten vanwege het feit dat hier beschermde vleermuizen wonen. Van buitenaf is deze wel goed zichtbaar.  
 

Wat ook bijzonder is, is dat het fort inmiddels is ingebouwd in de bebouwde kom. Dit laat duidelijk zien hoe de polder zich door de jaren heen heeft ontwikkeld. 
 

Waar ben jij trots op als inwoner en ondernemer in Haarlemmermeer? 

Wat betreft het fort ben ik trots dat het gelukt is om hier een mengeling te creëren van verschillende doelgroepen. Ik heb in mijn werk altijd gehoord dat je het beste maar één doelgroep kan kiezen om je op te richten. Maar ik had bij het fort juist de visie dat het door elkaar heen kon. Zowel commercieel als vrijwilligers, scholieren naast kunstenaars. Al die doelgroepen werken inmiddels door elkaar heen in het fort. Samen zorgen ze voor het behoud en de beleving van diversiteit. 
 

Ook ben ik trots op het moment waarop wij dit project begonnen. Er was toen behoorlijk wat weerstand om erfgoed als dit op de kaart te zetten. Ik ben daarom nu ook verbindingsofficier tussen alle erfgoedinstellingen in Haarlemmermeer, om het erfgoed onderling te verbinden. Ik wil erfgoed meer laagdrempelig en toegankelijk maken. Het stoffige imago mag eraf. Ik ben erg blij dat er ook meer aandacht vanuit de gemeente is om dit te realiseren. 
 

Het terrein van Fort van Hoofddorp is altijd vrij toegankelijk. Het fort zelf is geopend wanneer horeca open is en anders op afspraak. Dus kom vooral een kijkje nemen of vraag per e-mail naar de mogelijkheden.