Geschiedenis van Haarlemmermeer: van veenmeren tot droogmaking

Haarlemmermeer heeft een bijzondere geschiedenis. Voor de droogmaking van de polder was het Haarlemmermeer namelijk een enorme watervlakte. Volgens de gegevens van het Noord-Hollands Archief over Haarlemmermeer was het meer rond het jaar 1700 wel 16.000 hectare groot. Een eeuw later was dit minstens 18.000 hectare! Lees snel verder hoe Haarlemmermeer van een watervlakte is uitgegroeid tot een bruisende gemeente in de Randstad.
Droogmaking

Haarlemmermeer vroeger 

Haarlemmermeer bestond oorspronkelijk uit veenmeren. Door de grote vraag naar turf vanuit Leiden, Haarlem en Amsterdam besloten de bewoners rondom deze de meren om hun landerijen te vervenen. Deze uitgebaggerde veenlanden vulden zich daarna snel met water. Zo werden ze een makkelijke prooi voor de ‘Waterwolf’ – een bijnaam voor het Haarlemmermeer. Hierdoor breidde het Haarlemmermeer zich steeds verder uit. 
 

Van 1834 tot 1836 raasden er zware stormen over het Haarlemmermeer. Hierdoor kwam het water zo hoog te staan dat de polders in de wijde omgeving onderliepen. Hierdoor ontstond de kans dat het Braassemermeer, de Westeinderplassen bij Aalsmeer, en het Legmeer allemaal door het Haarlemmermeer opgeslokt zouden worden. De ‘Waterwolf’ moest dus getemd worden! 
 

De droogmaking van Haarlemmermeer 

In 1839 werd er een speciale wet bedacht voor de droogmaking van het Haarlemmermeer. Ondanks de protesten van schippers, vissers en vele anderen zoals het Hoogheemraadschap Rijnland, werd de wet toch aangenomen. In 1840 begon de aanleg van de 60 kilometer lange ringvaart en een ringdijk die 1845 klaar waren.  
 

Hierna konden de stoomgemalen aan het werk om het water weg te pompen. Stoomgemaal Leeghwater aan de Kaag begon hiermee, bij een speciaal kanaal dat bij Katwijk in zee uitwaterde. In 1848 en 1849 werden ook de stoomgemalen Lijnden en Cruquius in gebruik genomen. In 1852 was het meer droog, maar het duurde nog tot 11 juli 1855 voordat de Haarlemmermeer officieel een gemeente werd! 
 

Van toen tot nu

Het polderlandschap van Haarlemmermeer heeft een bijzondere geschiedenis. Het is veranderd..
12,9 km
Cruquius Museum: de iconische hotspot van Haarlemmermeer
Gemaal de Cruquius vanaf ze zijkant gezien

Haarlemmermeer nu   

Na de bijzondere historie van Haarlemmermeer werd de polder in 1855 een zelfstandige gemeente. Dankzij de aansluiting van Hoofddorp op het spoorwegnet in 1912 en de aanleg van vliegveld Schiphol is de gemeente enorm gegroeid. Vandaag de dag telt de gemeente Haarlemmermeer maar liefst 140.000 inwoners. Het landelijke polderkarakter is voor een deel ingeruild voor een meer industriële uitstraling, mede door luchthaven Schiphol. 
 

Toch valt er nog veel van de oorspronkelijke natuur te ontdekken in de prachtige natuurgebieden. Het unieke polderlandschap blijft nog altijd een belangrijk deel van de identiteit van Haarlemmermeer. Bruisende dorpen, bedrijvigheid, bijzondere architectuur, erfgoed en cultuur, maar ook natuurgebieden, landbouw, rust en ruimte – je vindt het allemaal in het prachtige Haarlemmermeer!